Windows'da Çalışırken Mouse'a Alternatif oLarak Klavye Kısayollarını Kullanabilirsiniz. 

Klavye Kısayolları Bilgisayarda Etkileşiminizi Kolaylaştırır.

Genel klavye kısayolları

İletişim kutusu klavye kısayolları

Natural Keyboard kısayolları

 

Erişilebilirlik klavye kısayolları

Windows Gezgini klavye kısayolları

Kısayol	İşlevi
END	Etkin pencerenin en altını görüntüleme.
HOME	Etkin pencerenin en üstünü görüntüleme.
NUM LOCK+sayısal tuş takımı üzerindeki ASTERISK (*)	Seçilen klasörün tüm alt klasörlerini görüntüleme.
NUM LOCK+sayısal tuş takımı üzerindeki ARTI İŞARETİ (+)	Seçilen klasörün içeriğini görüntüleme.
NUM LOCK + sayısal tuş takımı üzerindeki EKSİ İŞARETİ (-)	Seçili klasörü daraltma.
SOL OK	Genişletilmişse geçerli seçimi daraltma veya üst klasörü seçme.
SAĞ OK	Daraltılmışsa geçerli seçimi görüntüleme veya ilk alt klasörü seçme.

  PC (BİLGİSAYAR) TARİHİ

Ders-1 : Bilgisayar Nedir?

 Giriş birimleri ile dış dünyadan aldıkları veriler üzerinde aritmetiksel ve mantıksal işlemler yaparak işleyen ve bu işlenmiş bilgileri çıkış birimleri ile bize ileten , donanım (Hardware) ve yazılım (software) dan oluşan elektronik bir makine dır.

Bilgisayar donanımı (hardware): Bilgisayarların fiziksel kısımlarına donanım denilmektedir. Elle tutulabilirler. Ekran, klavye, Sabit disk (harddisk), fare, yazıcı, bellek, mikroişlemci, tarayıcı,…
Bilgisayar yazılımı (Software): Donanımı kullanmak için gerekli programlardır. Bilgisayarın nasıl çalışacağını söylerler. Elle tutulmazlar. Belirli bir işlemi yapmak üzere bilgisayara kurulurlar (set p, install). Örneğin: Kelime işlem (Word processor) programları son kullanıcıların yazı yazması için kullanılır. Tablolama (spread sheet), sunu (presentation), programlama dilleri (Pascal, C ...), ses (sound) programı gibi.

                         Ders-2 : Donanım Yapısı
DONANIM YAPISI :
CPU (Central Processing Unit):
Bilgisayarın beyni de denilebilir. Yönetim ve kontrolü burada yapılır.İki bölümden oluşur;

· Aritmetik ve Mantık Birimi (Arithmetic & Logic Unit -ALU) : Dört işlem, verilerin karşılaştırılması, karşılaştırmanın sonucuna göre yeni işlemlerin seçilmesi ve kararların verilmesi bu birimin görevidir.

· Kontrol Ünitesi ( Control Unit -CU) : Işlem akışını düzenler, komutları yorumlar ve bu komutların yerine getirilmesini sağlar.

RAM(Random Access Memory):

Programların ve verilerin kullanıldıkları zaman geçici olarak depolandıkları yerdir. CPU'da işlemler yapılırken ana bellekte saklanan veriler kullanılır ve işlenen veriler (bilgi) RAM bellekte tutulur. Elektrik kesildiğinde bellekteki veriler kaybolur. Birimi megabayt (MB)'dır. PC'lerde 8, 16, 32, 64 MB bellekler kullanılmaktadır.

ROM( Read Only Memory):

Üzerinde yalnız okuma yapılır. Üretici firma tarafından ilk imalatı esnasında yerleştirilir. Yazma yapılamaz.

Bilgisayarda Bellek Birimleri

Bilgisayarda en küçük birim BIT tir.

1 BYTE = 8 Bit

1 Bit 0 ya da 1'den (kapalı devre=0, açık devre=1) oluşur.

1 BYTE 1 karakterdir.

1024 BYTE = 1 KiloByte'dır. (KiloByte = KB)

1024 KB = 1 MegaByte'dır. (MegaByte = MB)

1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)

1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB)

1024 TB = 1 PetaByte (PetaByte = PT)

1024 PT = 1 HexaByte (HexaByte = HB)

1024 HB = 1 ZetaByte (ZetaByte = ZB)

Ders-3 : CPU, Hardisk, RAM, Mainboard, ROM
CPU: Central Processing Unit ( Merkezi İşlem Birimi). Ana İşlem Ünitesi, Merkezi İşlemci ya da kısaca işlemci.

Bilgisayarın program komutlarını bellekten aldıktan sonra kodlarını çözen ve karşılığı olan işlemleri yerine getiren merkez birimi. CPU genellikle bilgisayarın beyni olarak tanımlanır. Çünkü tüm işlemler CPU tarafından yapılır. Bu nedenle bir bilgisayarın işlem yeteneği ve hızı işlemcisinin yeteneği ve hızıyla doğrudan ilgilidir.

HARDDISK: Sabit disk.
Bilgisayarlarda bilgi depolama ünitesi. Sabit diskler büyük miktarda bilgiyi uzun süreli olarak saklamak için kullanılan manyetik disklerdir. Genellikle taşınabilir olma özelliği yoktur. Zaten bu yüzden de sabit disk adını almışlardır. Bilgisayar kasasının içinde kendileri için ayrılmış yuvalara yerleştirilirler. Sabit diskler özellikle disketlerle karşılaştırıldığında çok büyük miktarda bilgi depolama özelliğine sahiptirler.

DISK DRIVE: Disk sürücü.
Diske veri yazan ya da okuyan birim. Disk sürücüler okuyup yazdıkları disk tipine göre çeşitli isimler alır: Disketlere okuyup yazan disket sürücüler, optik disklere okuyup yazan optik sürücüler gibi...genelde, disk sürücü dendiğinde sabit disk sürücü kastedilir. Disk sürücüler bilgisayarın içine yerleştirilebileceği gibi, bir dış ünite olarak da bağlanabilir.

MAINBOARD: Ana kart.
Bilgisayarlardaki temel devre ve bileşenleri üzerinde bulunduran kart. Ana kart, CPU, BIOS, bellek, depolama aygıtı arabirimleri, seri ve paralel portlar, genişleme yuvaları ve ekran, klavye gibi çevre ünitelerinin denetleyicilerini bulundurur. Bir PC’ yi daha iyi bir modele çevirmek için ana kartı değiştirmek gerekir. Ana kartla birlikte sadece CPU değil, ROM ve ana bellek de daha iyi modele geçirilmiş olur. Ancak bu işlem sırasında genişleme kartlarının yeni ana kartla uyumlu olmasına dikkat edilmelidir.

RAM: Random Access Memory. Rasgele Erişimli Bellek.
Herhangi bir noktasına doğrudan erişilebilen bellek tipi. Bir bilgisayarın ne kadar RAM’a sahip olması gerektiği, kullandığı işletim sistemi ve çalıştıracağı programların ihtiyaçlarına bağlıdır. Özellikle grafik kullanıcı yüzüne sahip işletim sistemleri daha çok RAM kullanır.

ROM: Read Only Memory. Salt Okunur Bellek.
İçerdiği verilerin üzerine sadece bir kere yazıldığı ve bir daha değiştirilemediği bellek tipi. ROM’ lar bilgisayarlarda hiç değişmeyecek ancak sürekli kullanılan bazı programları saklamak için kullanılır. Bilgisayarın yüklenmesini sağlayan ana program gibi... Bir ROM yongası üreticisinden çıktığında içeriği belirlenmiştir. ROM’ ların RAM’ lerden en önemli farkı, elektrik akımı kesildiğinde RAM’ lerin sakladıkları bilgileri kaybetmelerine rağmen, ROM’ ların etkilenmemeleridir.

Ders-4 : Klavye(Keyboard)
Tuşlardan oluşur. Q’ ya göre ayarlanmıştır. F’ ye çevrilebilir. Her bir harf için bir Ascıı kod , bu kodların birleştiği bir Ascii tablo vardır. Biz herhangi bir tuşa bastığımız zaman ascii tablodan harf yada işareti tanır ve basar. 102 tuş bulunur. XT ve AT olmak üzere iki çeşittir. Klavye bir giriş ünitesidir.Klavyede bulunan tuşların görevleri şunlardır;

Klavye üzerindeki tuşları 4 kısımda inceleyebiliriz;

1. Fonksiyon tuşları

2. Daktilo tuşları

3. Nümerik tuşlar

4. Özel tuşlar

FONKSİYON TUŞLARI :
Bu tuşlar her programlama dilinde ve işletim sisteminde farklı görevler almıştır. F1 den F12 ye kadardır.

DAKTİLO TUŞLARI :
Bu bölümde A ile Z arası harfler 0 ile 9 arası rakamlar !,^,” , ? vb. gibi işaret tuşları ile bazı özel tuşlar bulunur.

NUMERİK TUŞLAR:
Bu bölümde 0 ile 9 arası rakamların yanında bazı özel fonksiyonlar bulunur. "NUM LOCK" bir kez basıldığında ışık söner ve rakamlar yerine özel fonksiyonlar çalışır.

ÖZEL TUŞLAR:
Backspace (İşaretli tuş): İmlecin bulunduğu yerden sola doğru tek tek tamamını siler.

Delete (Del): İmlecin bulunduğu yerden sağa doğru tek tek siler.


Print Screen : Yazılan yazıyı yazıcıya yollar.


Caps Lock: (Bu tuş açıksa klavyenin sağ üst köşesinde ışık yanar.)Büyük harf ya da küçük harf tuşu.

Num Lock: (Bu tuş açıksa klavyenin sağ üst köşesinde ışık yanar.)Bu tuş açıkken klavyenin sağ tarafında bulunan rakamları kullanabiliriz.

Scroll Lock: Bu tuşa basıldığında imleç kilitlenir ve ekran kayar.

Pause : Bu tuşa basıldığında ekran durur.

Insert : Araya yazı yazacağı zaman kullanılan bir tuştur.

Control+Alt+Del: Aynı anda basıldığında bilgisayarın açma –kapama düğmesine basmadan hafızayı tamamen silmemizi ve bilgisayarı yeniden başlatmamızı sağlar.Ayrıca tuş kilitlenmesini de açar.

Ctrl+C: İşletim sistemi komutlarını çalışma anında durdurur.

Ctrl+Break: Programlarda çalışmayı durdurur.

Bilgisayarınızda çalışırken herhangi bir şekilde yazdığımız harf tuşu işlemiyorsa ALT+ASCII (ASC 11,000 ile 25,000 arası rakamdır) yazılırsa o ekrana ait karakter ekrana gelir.Örnek ATL tuşu+115=M harfidir. Bilgisayar açıldığında yanıp sönen göstergeye “İMLEÇ ” denir. İmleç her tuşa basıldığında sağa doğru kayar.

Home : İmleci satırın başına getirir.

End : İmleci satırın sonuna ***ürür.

Page up: İmleci bir ekran yukarı çıkarır.

Page Down: İmleci bir ekran aşağıya indirir.

Tab Tuşu: Bu tuşa basıldığında imleci 8 karakter birden sağa hareket ettirir. Shift tuşu ile kullanıldığında 8 karakter sola getirir.

AltGr : (Klavye üzerinde bazı tuşlar ikiz,bazı tuşlar üçüz görevlidir. İkiz görevliler Shift tuşu ile basılırsa ikinci karakteri yazar.

Örnek: Shift+2 tuş bileşimi = ’ işarettir.)

Bazı tuşlarda 3 adet simge vardır.bunlardan sağ alttaki simgeyi yazmak için Altgr tuşu ile birlikte ilgili tuş basılarak yazılır.
Örnek: yıldızı yazmak için Altgr+Tuş basılır.

Ders-5 : Yazıcı ve Disket Çeşitleri

YAZICI ÇEŞİTLERİ :
a) Letter Quality Printer(LQP): Yazıcı karakteri daktilo harflerine benzer ve hızı yavaştır.

b) Dot Matriks Printer (DMP): Yazıcı kafada bulunan ve PIN denilen iğneler yardımı ile yazım yapılır.9 ile 24 arası PİN vardır.

c)Laser Printer: Sayfa yazıcı.Çok hızlı ve netlik açısından yüksek yazıcılardır.


DİSKET VE ÇEŞİTLERİ
Disket:Yapılan işlemlerin sonuç olarak saklandığı ve tekrar bilgisayara gönderildiği giriş ve çıkış birimidir.Taşınabilirler.Kullanmak için önce formatlamak gerekir.Disketlerin içi dairesel bir yapıda olup track denilen izler ve sektör denilen alanlardan oluşur.Disketler boyutlarına göre ikiye ayrılır:

1-5.25lik

2-3.5 luk.

Yoğunluklarına göre de 2ye ayrılır:

1-High Density(HD)Yüksek yoğunluk

2-Double Density(DD)Çift Yoğunluk

Disket üzerinde bulunan koruma(Write Protect) kapatıldığında disketteki bilgiler yalnızca okunabilir.Yazma ve silme işlemleri yapılamaz.Ancak koruma açıldığında yapılabilir.
Tuşlardan oluşur. Q’ ya göre ayarlanmıştır. F’ ye çevrilebilir. Her bir harf için bir Ascıı kod , bu kodların birleştiği bir Ascii tablo vardır. Biz herhangi bir tuşa bastığımız zaman ascii tablodan harf yada işareti tanır ve basar. 102 tuş bulunur. XT ve AT olmak üzere iki çeşittir. Klavye bir giriş ünitesidir.Klavyede bulunan tuşların görevleri şunlardır;

Klavye üzerindeki tuşları 4 kısımda inceleyebiliriz;

1. Fonksiyon tuşları

2. Daktilo tuşları

3. Nümerik tuşlar

4. Özel tuşlar


FONKSİYON TUŞLARI :
Bu tuşlar her programlama dilinde ve işletim sisteminde farklı görevler almıştır. F1 den F12 ye kadardır.

DAKTİLO TUŞLARI :
Bu bölümde A ile Z arası harfler 0 ile 9 arası rakamlar !,^,” , ? vb. gibi işaret tuşları ile bazı özel tuşlar bulunur.

NUMERİK TUŞLAR:
Bu bölümde 0 ile 9 arası rakamların yanında bazı özel fonksiyonlar bulunur. "NUM LOCK" bir kez basıldığında ışık söner ve rakamlar yerine özel fonksiyonlar çalışır.

ÖZEL TUŞLAR:
Backspace (İşaretli tuş): İmlecin bulunduğu yerden sola doğru tek tek tamamını siler.

Delete (Del): İmlecin bulunduğu yerden sağa doğru tek tek siler.

Print Screen : Yazılan yazıyı yazıcıya yollar.

Caps Lock: (Bu tuş açıksa klavyenin sağ üst köşesinde ışık yanar.)Büyük harf ya da küçük harf tuşu.

Num Lock: (Bu tuş açıksa klavyenin sağ üst köşesinde ışık yanar.)Bu tuş açıkken klavyenin sağ tarafında bulunan rakamları kullanabiliriz.

Scroll Lock: Bu tuşa basıldığında imleç kilitlenir ve ekran kayar.

Pause : Bu tuşa basıldığında ekran durur.

Insert : Araya yazı yazacağı zaman kullanılan bir tuştur.

Control+Alt+Del: Aynı anda basıldığında bilgisayarın açma –kapama düğmesine basmadan hafızayı tamamen silmemizi ve bilgisayarı yeniden başlatmamızı sağlar.Ayrıca tuş kilitlenmesini de açar.

Ctrl+C: İşletim sistemi komutlarını çalışma anında durdurur.

Ctrl+Break: Programlarda çalışmayı durdurur.

Bilgisayarınızda çalışırken herhangi bir şekilde yazdığımız harf tuşu işlemiyorsa ALT+ASCII (ASC 11,000 ile 25,000 arası rakamdır) yazılırsa o ekrana ait karakter ekrana gelir.Örnek ATL tuşu+115=M harfidir. Bilgisayar açıldığında yanıp sönen göstergeye “İMLEÇ ” denir. İmleç her tuşa basıldığında sağa doğru kayar.

Home : İmleci satırın başına getirir.

End : İmleci satırın sonuna ***ürür.

Page up: İmleci bir ekran yukarı çıkarır.

Page Down: İmleci bir ekran aşağıya indirir.

Tab Tuşu: Bu tuşa basıldığında imleci 8 karakter birden sağa hareket ettirir. Shift tuşu ile kullanıldığında 8 karakter sola getirir.

AltGr : (Klavye üzerinde bazı tuşlar ikiz,bazı tuşlar üçüz görevlidir. İkiz görevliler Shift tuşu ile basılırsa ikinci karakteri yazar.

Örnek: Shift+2 tuş bileşimi = ’ işarettir.)

Bazı tuşlarda 3 adet simge vardır.bunlardan sağ alttaki simgeyi yazmak için Altgr tuşu ile birlikte ilgili tuş basılarak yazılır.
Örnek: yıldızı yazmak için Altgr+Tuş basılır.

Ders-6 : Sürücüler
SÜRÜCÜLER :
Disketlerin çalıştırma biçimleridir.bilgisayarda sürücü isimlerinin sonuna “ : ” işareti bırakılarak yazılır.Bir bilgisayar genel olarak aşağıdaki sürücü çeşitlerine sahiptir. En fazla 6 adettir.Bunlar;

1=A Disket 4=D Harddisk

2=B Disket 5=E CD-ROM

3=C Harddisk 6=F Novell

HARD DISK(SABİT DİSK) Bilgileri silinmeyen manyetik ortamlarda tutma ve geniş hacimli bilgilere hızlı olarak ulaşmak için kullanılan giriş ve çıkış birimidir. Disketten farkı;büyük kapasiteli hızlı ve PC içerisinde sabit olmasıdır.

CD-ROM: Compact Disk-Read Only Memory.
Yüksek kapasitede bilgi depolamak için kullanılan optik disklerdir. CD-ROM’ ların üzerine bilgiyi kaydedebilmek için özel araç kullanılır.

DVD-ROM: Dijital Versatile Disk.
CD-Rom’ların yerini alması beklenen yeni bir optik disk teknolojisi. 133 dakikalık bir filmin tek bir diskte tutulması sağlanabilecek DVD-Romlarla. DVD-Rom oynatıcı denilen aletlerin normal CD-Romları da oynatması söz konusu.

Ders-7 : Diğer Çevre Birimleri

MONITOR: Ekran.
Bilgisayarlarla kullanıcılar arasındaki görsel bağlantıyı sağlayan birim. Ekranlar büyüklüklerine, gösterdikleri renk sayısına ve destekledikleri çözünürlük oranlarına göre sınıflanır.

SOUND CARD: Ses kartı.
Bilgisayarın sesi işlemesini sağlayan genişleme kartı. Bir ses kartı olmadan bilgisayar sadece bip sesleri ve oldukça mekanik melodiler çıkarabilir. Oysa pek çok yazılım ve CD-ROM’ lar çok daha yüksek kalitede bir ses çıkışına ihtiyaç duyar. Ses kartları, karta bağlanan hoparlörler aracılığıyla dijital ses elde edilmesini sağlar.

MOUSE: Fare.
İmlecin ekran üzerindeki hareketlerini kontrol eden araç. Bir kablo ile bilgisayara bağlanan küçük bir araç olan fare, düz bir yüzeye sürterek kullanılır. Bu yüzeyde yapılan hareketler, benzer şekilde imlecin (cursor) de ekranda serbestçe hareket etmesini sağlar. Böylece imleç istenen nesne üzerine getirilebilir.

SCANNER: Tarayıcı.
Kağıda basılı yazı ve resimleri okuyup bilgisayarların anlayacağı biçime çeviren araç.

PRINTER: Yazıcı.
Bilgisayar ile üretilen metin ve resimleri kağıda basmak için kullanılan araç.

MODEM: Kısaltma, Modulator-Demodulator.
Telefon hatlarından veri aktarmakta kullanılan araçlar. Bilgisayarlar verileri dijital olarak saklarlar, ancak telefon hatları üzerinden gönderilen veriler analog yapıda olmalıdır. Bu yüzden modemler bilgisayarların dijital yapıda sakladıkları verileri analog yapıya çevirerek gönderme işini üstlenir. Bu işlemin tersi de yine modemler tarafından gerçekleştirilir. Telefon hatlarından analog yapıda gelen sinyalleri bilgisayarların anlayacağı dijital yapıya çevirirler.

Ders-8 : Bilgisayarın Çalıştırılması

BİLGİSAYARIN ÇALIŞTIRILMASI
Bilgisayarı açmak için elektrik bağlantısı kontrol edilir.

Bilgisayar C:/> (Hard Disk) çalışıyorsa A: sürücüsünde disket olmamalıdır.A: sürücüsünden çalışıyorsa sürücüye sistem disketi takılır.
Kasayı AÇ. (Power düğmesine bas)
Ekranı AÇ.

İşletim sistemi DOS ise ekrana C:/> işareti gelir.

İşletim sistemi WINDOWS ise ekrana masa üstü gelir.

Bilgisayarı kapatmak için çalıştığımız programdan çıkarız ve bilgisayarın çalışmadığından yani işlem yapmadığından emin oluruz.Eğer WINDOWS 9X işletim sistemi ile çalışıyorsa “ŞİMDİ BİLGİSAYARINIZI KAPATABİLİRSİNİZ” yazısı ekrana geldikten sonra açma-kapama düğmesi ile bilgisayar kapatılır.

SÜRÜCÜYE DİSKET TAKMA VE ÇIKARTMA: Demir metal kısmı ve etiketli bölümü üste gelecek şekilde ve ok yönünde bilgisayara takılır.Sürücüden gelen tık sesi: disket yuvasına yerleşir.Disket çıkartma düğmesine bastığımızda disket dışarı çıkar.Işık yanarken disket çıkarılmaz.Çünkü ışık yanıyorsa disketten bilgi okunuyor yada bilgi yazılıyor demektir.

CD-ROM SÜRÜCÜLERİNE CD TAKMA VE ÇIKARTMA: CD sürücü üzerinde bulunan açma-kapama düğmesi ile CDler yazılı kısmı üstte,parlak kısmı altta olacak şekilde yuvaya yerleştirilir.

Ders-9 : Yazıcı Kullanımı ve İşletim Sistemi
Yazıcı kullanımı:
Yazıcı Üzerinde bulunan tuşların görevi:
Online (Yazmaya hazır) :Bu tuş göstergesine ait ışık yanarsa PC kağıda döküm yapar.
Offline (Kapalı):Yazıcı çalışmaz.

Paper feed (Kağıt koy):Yazıcıya kağıt yüklemesini sağlar.

Line feed (Satır atlat) :Bir satır atlayarak yazar.


İşletim Sistemi

Bilgisayarların çalışabilmesi için gereken temel yazılım. Bilgisayarlar çeşitli donanım ürünlerinin belli bir tasarıma göre bir araya getirilmesiyle oluşturulur. Ancak kendilerinden beklenen işleri gerçekleştirmeleri için bu sadece donanımdan oluşan altyapı yeterli değildir. Bir kelime işlem yazılımı ile belge oluşturabilmek için önce bilgisayarın açılması, donanım ürünlerinin birbirlerini tanıması ve birlikte çalışacakları şartların sağlanması gerekecektir. Kullanıcı klavyede bir tuşa bastığında, bir harfin ekranda görüntülenmesi, yazılanların saklanmak istendiğinde belgenin disk üzerine yazılması, belgeye bir dosya adı verilebilmesi yapılabilecek işler arasındadır. Kullanılan yazılım ne tür olursa olsun bazı temel işlemler hep aynıdır; dosyaların diske yazılması, diskten alınıp ekrana görüntülenmesi, bir dosyanın basılmak üzere yazıcıya gönderilmesi... Bu durumda tüm yazılımların üzerinde çalışacağı zemini oluşturmak ve temel işlemleri gerçekleştirmek üzere kullanılan yazılım ile karşılaşılır. Bu, işletim sistemidir.

İşletim sistemi bilgisayarın her türlü altyapı çalışmalarını düzenler, çeşitli aygıtların birbirleriyle anlaşmasını sağlar. Bu sayede çeşitli uygulama yazılımları, güven içinde çalışıp kullanıcıya hizmet edebilirler. Bu yüzden bir bilgisayarın donanım özellikleri kadar işletim sistemi de önemlidir. Çünkü sistemin genel performansı gibi işlev yelpazesi de kullanılan işletim sistemine göre değişir. İşletim sistemleri bilgisayarda olup biten her şeyi denetleyen yazılımlardır. Bu yüzden sistem ne kadar karmaşıksa, işletim sistemi de o oranda gelişmiş olmak zorundadır.

Genel amaçlı bir işletim sisteminin üstlenmesi gereken işler şöyle sıralanabilir:

¨ Çevre birimleri ile programlar arasındaki iletişimi sağlamak.

Bir kelime işlem yazılımı yazıcıya ya da CD-ROM sürücüye ulaşarak kullanılmasında olduğu gibi...

¨ Sistemin belleğini yönetmek, disk tamponu (disk cache) gibi ek olanaklar sağlayarak belleğin etkili bir şekilde kullanılmasını sağlamak.

Örneğin, sanal bellek oluşturarak ana bellekten daha büyük bir alanın kullanılması.

¨ Saklama aygıtlarındaki dosyalara belli bir düzen erişilmesi için bir dosya yönetim sistemi oluşturmak.

¨ Özellikle çok kullanıcılı sistemlerde kaynaklara güvenli erişim sağlamak.

¨ Programlar arası veri iletişimi sağlamak.

Kullanıcının çeşitli komutlar vermesi ve programlar çalıştırmasını sağlamak

Ders-10 : Network ve Yazılım

BİLGİSAYAR AĞLARI (NETWORK)
İki ya da daha çok bilgisayarın veri iletmek ve bilgisayar kaynaklarını ortak kullanmak amacı ile birbirine bağlanmasına bilgisayar ağı denir.

Bilgisayar ağları ana bilgisayarın işlem gücünden ve depolama kapasitesinden başka yazıcı gibi çevre birimlerinin ortak kullanımını da sağlar.

1.Yerel ve Ulusal Ağlar:

a) LAN (LOCAL AREA NETWORK): Bölgesel çalışma ağı..Ana bilgisayarın adı SERVER dır.Diğer bilgisayarlar server-1 server-2 olarak adlandırılırlar.

b) WAN (GENİŞ ÇALIŞMA AĞI): Birden fazla LAN’ ın birbirine bağlı olarak çalışmasını ifade eder.

2.İnternet: Dünya üzerindeki bilgisayar kuruluşlarının birbirine bağlanmasını sağlayan geniş ağa denir.

İNTERNET:Bir işletme içerisinde interneti kullanarak yapılan işlemdir.


YAZILIM
İşletim Sistemi (Operating Sistem):
Kullanıcı ile bilgisayar arasında iletişimi sağlayan programlardır. Açılışından kapanışına kadar Bilgisayar sisteminin tüm hareketlerini denetler. Sistemde bulunan MİB, ana bellek, Harddisk vb. kaynakları yönetir. DOS (Disk Operating System), Windows (3.1, 95, 98,CE,ME), WindowsNT, MAC OS, UNIX, LINUX …
Yararlı Programlar: İşletim Sistemi ile verilen format, sıkıştırma, kurtarma vb.
Aygıt sürücüleri (Device Driver): Çevre birimlerinin çalışması için bilgisayara yüklenen programlar.
Programlama Dilleri: Bir işi bilgisayara yaptırmak ancak belirli kodların belirli bir sıra doğrultusunda kullanılması ile olanaklıdır. Kullanılan bu koda programlama dili denilir. Yazılan kaynak kod program derleyici veya yorumlayıcı tarafından bilgisayar diline çevrilir. Programlama dillerinden bazıları C, Pascal, Delphi, Java, Visual Basic, Visual C

PC (Bilgisayar) Hakkında 55 Soru ve Cevap

Bilgisayarda çalışırken, film seyrederken, İnternet'te sörf yaparken yada yeni aldığınız bir donanımı takarken en çok karşılaştığınız kronik sorunların çözümlerini bu belgede bulabilirsiniz.

Bilgisayarlar, donanım ve kullandığımız yazılımların bütününden oluşuyor. Bir bilgisayarın donanımı kusursuz çalışsa bile, yüklenen yazılımların hataları ya da donanımla uyumları sorun yaratabiliyor. Kusursuz, tıkır tıkır çalışan bir bilgisayar idealden başka bir şey değildir. Bilgisayar kullanırken sorunlarla karşılaşmak çok doğaldır.Sorunlarla karşılaştığınızda paniğe kapılmayın, verilerinizi kaybetmediğiniz sürece bilgisayarınıza zarar verecek ya da çözülmeyecek hiçbir sorun yoktur. işte yazılım, donanım, internet ve Windows'la ilgili en çok karşılaşılan 55 sorunun 55 çözümü:

 1) Bilgisayarım açılırken, eksik DLL dosyası olduğunu belirten bir hata ile karşılaşıyorum. Sorunumu nasıl çözebilirim?
DLL dosyaları Windows ve yüklediğiniz yazılımlarla ortak olarak kullanılan dinamik kütüphane dosyalarıdır. Sistemden bir yazılım kaldırıldığında, DLL dosyalarından bir ya da birkaçı silinebilir. Bu durumda, hata mesajında belirtilen DLL dosyasını www.drd. dyndns.org/search.html adresinde aratarak indirin. Bu dosyayı Windows altındaki System klasörüne kopyalamanız sorunu çözecektir.

 2) Sabit diskimde tek bir bölüm var. Varolan verilerimi kaybetmeden nasıl yeni bölüm oluşturabilirim?
FDISK kullanarak bunu yapmak olanaksız. Sabit disk bölüm yöneticisi yazılımına ihtiyacınız var. Bu gibi yazılımlar arasında kullanımı en kolay olanı Partition Magic Pro'dur. Bu yazılımı www.powerquest.com adresinden temin edebilirsiniz.

 3) Windows XP kullanıyorum ve sistemimde bolca RAM var. Bu belleğin bir kısmını sabit disk gibi kullanabilir miyim?
Yeterli miktarda RAM olduğu sürece yeni bir sabit disk sahibi olmanın en ucuz yolu, bir sanal sürücü yazılımıdır. Bu işi yapabilen araçlar arasında en iyi örneklerden biri RamDisk'tir. Ramdisk, Windows XP Home/Professional, Windows 2000 ve NT sürümlerinde çalışabiliyor. Bu yazılımı www.superspeed.com adresinden indirebilirsiniz.

 4) USB portuna bağladığım bazı donanımlar, sürücüleri hatasız olmalarına rağmen çalışmıyor ya da keyfine göre çalışmayı reddediyor.
USB yeterliliğine sahip cihazlar çalışmalarını sağlayacak elektrik enerjisini de USB portundan sağlarlar. İşletim sistemi ve sürücülerde bir sorun olmadığı halde bazı USB cihazların çalışmaması ya da belirli USB cihazların çalışmamalarının nedeni güç eksikliği olabilir.

 5) Bir dosyayı geri dönüşüm kutusuna göndermeden yanlışlıkla silsem ya da yanlış dosyayı aynı isimle kaydetsem, nasıl geri çağırırım?
Windows altında normal yollarla bu gibi kayıpları gidermek mümkün değil. Bir veri kurtarma yazılımı kullanmanız gerekir. En iyi veri kurtarma yazılımlarından Media Tools (www.atldatarecovery.com) ya da Easy Recovery Proffessional'ı (www.ontrack.com) kullanabilirsiniz. Bu iki yazılımdan birini çalıştırdığınızda kurtarabileceğiniz yüzlerce dosya göreceksiniz. Dosyanın ismini bilmeniz, kurtarma işleminin süresini oldukça kısaltacaktır.

 6) Windows 95/98/Me altında sorun çıkarmayan harici modemimi Windows XP'de kullanıyorum. Sistemi yeniden başlattığımda modem ortadan kayboluyor.
Bunun sebebi, Windows XP sürücülerinin yüklenmemesi ya da yüklenen sürücülerin problemli olmasıdır. Sistemi yeniden başlattığınızda modemi düğme ya da anahtarından açıp kapatın. Sistem altında Donanım yöneticisine girip Bilgisayarım üzerinde sağ tıklayıp 'Donanım değişikliklerini tara'ya girin. Windows XP modemi tanıyacaktır. Yaramazsa, bir de modemin kablosunu çıkartıp takmayı deneyebilirsiniz.

 7)Windows XP kurulum sırasında bileşen seçimine izin vermiyor ve kurduktan sonra Program Ekle/Kaldır altında kaldırılacak doğru düzgün bir Windows bileşeni göremiyorum. En azından yüklü bileşenlerin hepsini görmenin yolu var mı?
Evet bunun bir yolu var. Windows XP'yi kurduğunuz klasöre (C:Windows gibi) girerek INF klasörünü açın. Sysoc.inf dosyasını bulun ve sağ tuşla tıklayarak Notepad ile açın. CTRL+H tuşuyla Bul/Değiştir kutusunu açın. Değiştirilecek kelime kutusuna 'hide' girin. Diğer kutuyu boş bırakarak tüm 'hide' kelimelerini kaldırın. Sistemi yeniden başlatınca Program Ekle/Kaldır altında daha fazla bileşen olacaktır. Dikkat! Bilmediğiniz bileşenleri kaldırmayın, sonradan çok üzülebilirsiniz.

 8) Sistemi açtığımda BIOS sıfırlanıyor.
Anakart üzerinde BlOS'un üzerine yazılan bilgilerin saklanması amaçlı bir pil bulunur. Diğer şarj edilebilen piller gibi BIOS pilinin de belirli bir ömrü olmasına ek olarak, güç kaynağına uzun süre elektrik gelmezse pil şarj edilemediği için BIOS sıfırlanır. Elektrik kesintisi gibi kısa süreli güç kaybı BIOS'u sıfırlıyorsa, pil sorunludur ve değişmesi gerekir. Eğer güç kaybı olmadan sistem açılışında BIOS sıfırlanıyorsa, anakart kullanım kılavuzuna başvurarak BIOS sıfırlamak için kullanılan jumper ayarlarını kontrol edin.

 9) İkiye bölünmüş, üzerinde Windows 98 kurulu bir sabit diskim ve bolca bos alanım var. Bu sabit disk üzerinde 98'e ek olarak Windows XP ve Süse Linux de kullanmak istiyorum.
Varolan işletim sistemini de kullanmaya devam ederek Windows XP ve Linux kurmak için ilk olarak yeni bir bölüm yaratmanız gerekir. FDISK ile mevcut bölümü silmeden yeni bölüm açmayacağınız için, ilk olarak sabit disk bölümlendirme yazılımı kullanarak diski üçe ayırın. Windows XP'yi ikinci bölüme kurduğunuzda açılışta işletim sistemi seçenekleri çıkacaktır. Son bölüm üzerine Linux kurduğunuzda ise Lilo'yu MBR'ye yazdırın. Açılışta ilk olarak Lilo yüklenecek ve Linux/Windows geçiş seçeneği sunulacaktır.

 10) Outlook Express kullanıyorum. Elektronik posta mesajlarımda | bolca yazım hatası var. Bunu nasıl engellerim?
Eğer sisteminizde Türkçe Microsoft Office yüklüyse, elektronik postaları yazım hatalarına karşı denetleyebilirsiniz. Bunun için Tools>Options>Spelling altından Always Check Spelling kutusunu işaretleyin. Daha sonra da alt
kısımda bulunan Dictionary kutucuğundan Türkçe'yi seçin. Bu işlemden sonra Outlook Express her elektronik posta yolladığınızda otomatik olarak yazım hatalarını kontrol etmeye başlayacaktır.

 11) Windows KP'nin CD yazma işlemini nasıl hızlandırabilirim?
Windows XP yazılacak verileri belirli bir klasöre kopyaladıktan sonra CD'ye yazar. Eğer CD'ye kopyalayacağınız dosya ve klasörler Windows XP'nin kurulu olduğu bölümdeyse, sözkonusu veriyi kesip (CTRL+X), C:Documents and Settings(Kullanıcı Adı)Local SettingsVApplication DataMicrosoftCD Burning klasörü altına yapıştırın (CTRL+V). Dikkat! CD yazma işlemi bitince XP size bu dosyaları ne yapacağınızı soracaktır, işletim sisteminin bu dosyaları saklamasını istemezseniz, silineceklerdir.

 12) IE 6.0 kurdum. IE, sayfadan daha büyük bir resim görüntülemek istediğimde otomatik olarak pencereye sığdırıyor. Bunu nasıl engellerim?
Resim tam olarak yüklenip sayfaya sığdırılacak boyutlara indirildiğinde fareyi resmin üzerinde kısa bir süre bekletin.
Fare imlecinin yanında beliren buton ile resmi orijinal boyutlarına getirebildiğiniz gibi, aynı butonu kullanarak IE 6.0'ın 'Enable Automatic Image Resizing' özelliğini kapatabilirsiniz.

 13) Aynı evde ya da apartmanda bulunan iki bilgisayarı birbirine bağlayarak üreticiliği artıran uygulamalar (Quake 3 gibi) çalıştırmak istiyorum. Bunu ne şekilde ve hangi parçalarla yapabilirim?
Bunun en kolay yolu, ilk olarak ağ yapılandırması daha basit olan Windows XP Professional kurmaktan geçer. Daha sonra ise iki adet Ethernet kartı ve hub'sız bağlantı için Category 5 Crossover kablosuna ihtiyacınız olacak. Bu malzemeleri bir bilgisayar mağazasından bulabilirsiniz.
Accesories-Communications-Setup Small Office Home Networking sihirbazını çalıştırın. Ayrıntılarını vermeye gerek olmayan birkaç basit adımdan sonra, yaratılan disketi diğer bilgisayarda çalıştırarak kısa bir süre içinde iki sistemi birbirini görebilir hale getirebilirsiniz.  

14) İki bilgisayarı Ethernet ve Icablo ile birbirine bağladım. Sistemlerin birinde modem yok. Her iki PC'den de İnternet'e girilebilmesi için ne yapmam gerekiyor?
Önceki çözümde (13) bulunan açıklama bu soru için de geçerlidir. Tek fark, sözkonusu disketin modem bulunan sistemde hazırlanması zorunluluğu olacaktır. Yarattığınız bu disketi Windows XP, Windows ME ve Windows 98 SE çalıştıran sistemlerde kullanabilirsiniz.

 15) Linux için sürücü aramaktan yoruldum. Bu sürücülerin ya da en azından linklerinin bulunduğu bir site var mı?
Evet, bu hizmeti veren birçok site mevcut. İşte en meşhurlarından biri: www.linuxbasis.com/drivers.html Yine de, her donanım sürücüsünü üretici firmanın sitesinden indirmek en iyi yoldur. Farklı bir siteden indirdiğiniz dosyaların içinde donanım sürücülerinden daha fazlasının olmadığı garantisini kimse vermez.

16) Windows 95/98/Me ve kablo modem kullanıyorum. Bazen bağlantı kısa bir süreden sonra kopuyor. Modem tekrar online olduğunda ise veri transferi yapmamaya başlıyor. Bilgisayarı yeniden başlatınca bile sorun çözülmüyor.
Temel sorun bilgisayarınızın İP alıp almamasıdır. İşletim sisteminiz NT ya da üstü olsaydı DHPC sunucusundan kolaylıkla bir İP alabilirdi, ancak Windows 95/98/Me'de bu sorunla karşılaşmak bazen kaçınılmazdır. Modemin fişini çekin ve bilgisayarınızı kapattıktan sonra modemi açın. Modemin online olmasını bekleyin ve Activity lambasında bir hareket gördüğünüzde bilgisayarınızı açın. Bağlantınız yenilenmiş ve geçerli bir İP aldığınızı göreceksiniz. İşletim sisteminizi Windows XP ya da 2000 Professional'e yükseltmeniz ise kökten çözümdür.

 17) Windows XP kurduğumdan bu yana bir çok IE güncellemesi yapmıştım. XP'yi yeniden kurduğumda, IE için bu güncellemeleri yüklemek için daha kolay bir yol var mı?
Microsoft 15 Mayıs'ta internet Explorer için şu güne kadar çıkartılan tüm güncellemeleri tek bir dosya olarak toplayarak yayınladı. 5.0 dan 6.0'a kadar eksiksiz güncelleme yapan bu dosyayı tek başına indirmeniz ve kurmanız yeterli. Dosyayı aşağıdaki adreste bulabilirsiniz: www.microsoft.com/windows/ie/downloads/critical/Q321232/default.asp

 18) Windows ME üzerinde lE'yi her açtığımda 'An Error Occurs in Mshtml.dll in internet Explorer 6' mesajı alıyorum. Bu sorunu nasıl çözebilirim?
Bu sorun tek bir dosyadan kaynaklanan basit bir hata ancak internet Explorer'ı kullanmanızı tümüyle etkiliyor.
Sorun şu; IE 6.0 mshtml.dll dosyasının 6.0.2600.0 sürüm numaralı derlemesine ihtiyaç duyuyor fakat sizin yüklediğiniz 6.0 paketi biraz eski bir derleme. Bu durumda sürümü daha yeni bir internet Explorer paketi ile güncellerseniz, sorun giderilecektir.

 19) Windows 98 SE çalıştıran sistemimdeki bir yazılımı kaldırdıktan sonra yeniden başlattım. Sistem açılırken bir VXD hatası veriyor ve kilitleniyor.
Bilgisayarın öncelikle neden kilitlendiğini bulmalıyız. Bunun için Windows'u F8 ile başlatarak listede Adım Adım Onayla seçeneğini seçip devam ederek, hepsine Evet diyerek sistemin hangi işlemden sonra kilitlendiğini bulmalısınız.
Sistemi kilitleyen işlemi belirledikten sonra Windows'u Güvenli Kip ile başlatın. 'Başlat'tan 'Çalıştır'ı seçin ve kutucuğa 'msconfig' girin. Açılacak pencerenin en sağdaki tabında başlangıçta çalıştırılan yazılımların listesini göreceksiniz. Sorunlu yazılımla ilgili satırdaki işareti kaldırın ve Tamam diyerek çıkın. Bilgisayarınızı yeniden başlattığınızda problem çözülecektir.

 20) Windows 2000 Professional kullanıyorum. DVD seyretmek istediğimde winDVD 'Create Overlay failed. Please lower screen resolution ör color depth and try again' hatası verdi.
Problem büyük ölçüde yazılımda bulunan bir Windows 2000 Pro hatasından kaynaklanıyor. Öncelikle başka bir kullanıcı hesabı ile sisteme girmeyi ve WinDVD'yi çalıştırmayı deneyin. Yazılım çalışırsa, bilgisayarı yeniden başlatarak eski kullanıcı adınızla giriş yaptığınızda sorun çözülecektir.
Bu işe yaramazsa, bir önceki problemdeki adımları izleyin. Böylece 3D oyunları oynayamasanız bile, DVD izleyebilirsiniz.

 21) Windows 98 altında ne zaman Dreamweaver yüklesem, bilgisayar donuyor ve sistemi yeniden başlatmak gerekiyor. Program başka bilgisayarlarda sorunsuz çalışıyor. Bunu nasıl hallederiz?
İlk olarak ekran kartı sürücünüzü güncelleyin. Sorun çözülmezse, 'Bilgisayarım' simgesi üstüne sağ tuşa tıklayın, 'Özellikler'! seçin ve açılan pencereden Performans sekmesine geçin. Dört kademeli hızlandırıcı barını öncelikle bir kademe düşürüp sisteminizi yeniden başlatın. Bu işe yaramazsa daha düşük kademeleri deneyin. Unutmayın, bu ayafl düşürmek ya da kapatmak ekran kartınızın birçok özelliğinden yararlanmanızı engelleyecektir.

 22) Windows 98 ve IE 5.5 kullanıyorum. Bazı sayfaları açmaya çalıştığımda 'A Runtime Error has occurred. Do you wish to DEBUG Line=0 Error = Object Expected' hatasını alıyorum.
Bu sorun çoğunlukla popup reklamları engelleyen programlar kullanıldığında oluşan bir hatadır. Yapmanız gereken, IE Araçlar mönüsü içinden internet seçeneklerine girmek ve Gelişmiş sekmesindeki listeden 'Komut dizini hata ayıklamasını devreden çıkart1 seçeneğini işaretlemek. Tüm açık tarayıcı pencerelerini kapatıp yeniden çalıştırdığınızda sorun çözülecektir.  

23) Bu Messenger programının açılışta başlamasından sıkıldım. Bundan kurtulmanın bir yolu var mı?
Messanger'ı kaldırmak için Başlat'tan Çalıştır'ı tıklayın ve aşağıdaki satırı aynen kopyalayın. Tamam tuşuna basın. Yazılım kaldırılacaktır. Bilgisayarınızı yeniden başlatıp başarılı olup olmadığını test edebilirsiniz. Diğer yandan bu karışık komutu girerken hata yapmaktan korkuyorsanız bu işi sizin yerine yapabilecek olan Tweaking Toolbox XP yazılımını kullanabilirsiniz: www.windowshelp.net/ttwxp
RunDlBl advpack.dll,LaunchINFSection %windir%INFmsmsgs.inf, BLC.Remove

 24) Sabit disklerim FAT32 formatlı ve Windows 98 kurulu. |Windows XP yüklesem, ama Çbunu sadece birinci bölümde lyapsam, yani sadece orayı j NTFS'e dönüştürsem, XP açılınca Win32 dizinleri de görür mü?
Sadece ilk dizini formatlayıp, buraya XP kurmanız ve diğer dizinleri taramanız mümkün. Windows XP FAT16 ve FAT32'yi destekliyor. Ama, eğer düşünceniz NTFS'in daha güvenli olduğu ise, evet haklısınız; tümüyle NTFS'e geçmenizi öneririz.

 25) Sörf yaparken girdiğim bir sitedeki web sayfasında ya da pencerede sabit diskimin içindeki dosyalar görünüyor. Bu dosyaların kopyalanmaları ya da silinmeleri mümkün mü?
Sabit diskinizi kopyaladık demeleri tamamen yalan. Bu sitedeki düğmelere tıkladığınızda tek yapılan şey, tarayıcı penceresinde sabit diskinizin gösterilmesi, ancak bunu sadece siz görebilirsiniz. O siteyi hazırlayan kişi ya da başkabiri göremez. Yine de içinizin rahat etmesini istiyorsanız, ZoneAlarnm Pro (www.zonelabs.com) gibi bir kişisel güvenlik duvarı yazılımı kullanmanızı öneririz.

             BİLGİSAYARA NASIL FORMAT ATILIR

Bilgisyarınıza format atmak demek tüm bilgileri ( Windows dahil ) tamamen silmek demektir. Peki niçin format atılır? diye sorarsanız tüm kullanıcılar sistemlerini ilk aldıkları zaman rahat bir şekilde kullanırlar takiii bir gün gelip windows'un çökmelerine dayanamadıkları güne kadar. Ve son çare olarak windows'u silme yöntemi uygulanır. Ancak windows'u silemekte bazen tam olarak bir temiilik olmayabilir. İşte bu gibi durumlarda hemen yardmınıza FORMAT koşuyor. Peki nasıl atılır bu format...

    Öncelikle bir " Başlangıç Disketi " oluşturmamız gerekir. Bunun için Başlat - Ayarlar - Denetim Masasına gelin. Buradan Program Ekle Kaldır simgesine çift tıklayın ve buradan Başlangıç disketi yazan yere gelin. Disket sürücünüze temiz bir diskten bırakın ve Diskte oluştura tıklayın. Disketiniz oluştuktan sonra...

 

   Disketi sürücüye yerleştirin ve çıkartmadan windows'u yeniden başlatın. Disket bir dizi işlemden sonra size 3 seçenek çıkaracak Bilgisayarı CD-Rom desteği ile başlat seçeneğini seçin ve Enter'a basıpğ devam edin. Birkaç işlemden sonra A:> ile karşı karşıya kalacaksınız. Hemen konut satırına C: yazıp enter tuşuna basın ve sonra FORMAT C: yazıp tekrar enter tuşluna basın bir uyarı gelecek E tuşun basın ve işte bilgisayarınız formatlandı şimdi temiz windows kurmak için ana sayfadaki Temiz Windows Kurmak başlıklı yazıyı uygulayın ve işte sonuçta tertemiz bir sistem ile başbaşasınız...

 

Bu başlıkta Windows XP CD'si ile hard disk bölümleme, dosya sistemi seçimi (FAT32 / NTFS), format atma ve Windows kurulumundan bahsedeceğiz.

 

Bunları yapabilmemiz için öncelikle bootable yani sistemi CD-ROM'dan başlatabilecek özelliğe sahip Windows XP Professional CD'sine ihtiyacımız olacak.

Önce hard diske kopyalanıp daha sonra buradan CD'ye yazılanlarda eğer özel olarak bootable özellik verilmediyse bu CD ile sistemi başlatamazsınız.

 

Peki, niye başlatılamıyor, bootable ve BIOS ne demek önce onu inceleyelim.

 

Bilgisayarımızın güç düğmesine ilk dokunduğumuzda BIOS arabirimi ( Basic Input Output System – Temel Giriş - Çıkış Sistemi) devreye girer. BIOS kısaca bilgisayara işletim sistemi (Windows, Linux vs.) yükleninceye kadar olan tüm donanım kontrol, donanım tanıma-haberleşme, donanımın ayarlama ve işletim sistemini başlatmaktan sorumludur. Bilgisayar ilk açıldığında bilgisayara takılı çevre birimleri tanır ve kontrol eder. Mesela RAM veya ekran kartınız takılı değil veya bozuk diyelim BIOS uzun ve kısa seslerden o hataya karşılık gelen özel uyarı ile öterek sizi uyarır. Çok fazla da derine dalmadan hemen BOIS' un işletim sistemini başlatmasından sorumlu olduğu kısmına gelelim. BIOS tüm donanım kontrol ve ayarlamaları vs. görevlerini yaptıktan sonra sıra işletim sistemini başlatmaya gelir. Buna bilgisayarın boot etmesi de denir. BIOS sistemi başlatmak için ayarlanan bir sırayı takip eder. Örneğin ilk önce CD-ROM, sonra 3½ Disket Sürücü (A:) sonra harddisk gibi. Siz bu öncelik sırasını BIOS ayarlarına girerek değiştirebilirsiniz. BIOS bu sıradaki tüm sürücülerin sadece boot sektörü denen ilk sektöründe açılış bilgisi arar. Açılış bilgisi bulduğu ilk sürücüden sistemi açar. Hiçbir sürücüde açılış bilgisi bulamazsa “No system disk found…” hatası alırsınız.

Boot Sektörü sürücünün ilk sektörüdür ve özeldir. Açılış bilgisi de bu sektöre özel bir şekilde yazılır. Bu açılış bilgisi sistemi başlatacak olan ilk dosyaya yönlendiren bir adres bilgisidir, bu bilgi dosya değildir. Bu nedenle siz yeni hard diskinize tüm Windows' u bire bir kopyalasanız bile bu yeni hard diskinizle sistemi başlatamazsınız. Çünkü yeni hard diskinizin boot sektörüne açılış bilgisi yazılı değildir, bu nedenle BIOS açılış bilgisini bulamadığından sistemi başlatamaz. Bu bilgi dosya kopyalamakla yazılmaz. Bu bilgi Windows kurarken kurulum sırasında özel olarak yazılır. CD-ROM da da durum hard disk ile aynıdır. Eğer Windows CD' nizin boot sektöründe açılış bilgisi yoksa (bootable değilse), BIOS açılış bilgisi bulamaz ve CD' den sistem açılmaz. Nero CD Yazma seçeneklerinde Bootable Data Disk seçeneği bu tip açılış CD' si yapmaya yarar, açılış bilgisini CD' nin boot sektörüne özel olarak yazar.

Bu açılış ile ilgili bilgileri verdikten sonra artık Windows XP CD' si ile sistemin açılışına geçebiliriz. Windows kurulumu vs. yapacağımızdan C: sürücünüzdeki bilgilerinizi yedeklemenizi hatırlatmadan geçmeyelim. Eğer Hard disk bölümleme de yapacaksanız bölümleme sonrası hard diskinizde tüm bilgiler silineceğinden hard diskinizdeki tüm bilgileri yedeklemeniz gerektiğini de hatırlatalım. Hard disk bölümlemeyi Windows ortamında “ Partition Manager ” gibi programlarla da yapabilirsiniz. Biz “FDisk” ile uğraşmadan Windows XP CD' si ile nasıl yapabileceğimize de bakacağız.

Tüm yedeklemeleri yaptıktan sonra format atıp Windows XP kurmaya hazırsanız Windows XP CD' nizi optik sürücünüze takın. Küçük bir hatırlatma da yapalım, Optik sürücünüz, harddiskiniz ile farklı kanaldan anakarta bağlı olması ve DVD-ROM yerine CD-ROM tercih etmeniz kurulum hızını arttıracaktır. Windows Kurulum CD' nizi optik sürücünüze taktıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Sisteminiz harddiskinizden önce CD' nizden açılmıyorsa BIOS ayarlarından:

First Boot Device: CD-ROM veya Optik sürücünüzün Marka ve Modeli

Second Boot Device: IDE0 veya Harddiskinizin Marka ve Modeli

Third Boot Device: Önemsiz…

Olarak değiştirin. Sistemi tekrar başlatın. Sistem CD' den açıldığında aşağıdaki uyarıyı göreceksiniz:

CD' den önyükleme için bir tuşa basın…

Bu uyarıyı gördüğünüz gibi bir tuşa basarak önyüklemeyi başlatın. Aman acele edin bu uyarı zaman ayarlı. Önyüklemeyi başlatınca şöyle arkanıza yaslanın, hiçbir tuşa basmayın ve sisteminizi tanımak ve kurulumu başlatabilmek için gerekli dosyaların RAM' e yüklenmesini bekleyin.

Karşınıza;

 

--------------------------------------------------------------------------------

Kur'a Hoş Geldiniz

• Windows XP' yi kurmak için ENTER' a basın

• Kurtarma konsoluyla Windows XP yüklemesini onarmak için “R” tuşuna basın

• Windows XP yüklemesinden çıkmak için F3' e basın

 

--------------------------------------------------------------------------------

Kurtarma konsolu profesyonel bilgisayar kullanıcıları için Windows XP kurtarma konsolunu açar, F3 tuşu da bu kurulumu iptal eder. Biz Windows XP kurmak istediğimize göre “ENTER” tuşuna basıyoruz.

Karşımıza Microsoft Lisans Sözleşmesi gelecek. “F8” tuşuyla sözleşmeyi kabul ediyoruz. Windows XP' yi kurmak için kabul etmekten başka bir çaremiz yok

Sözleşmeyi kabul edince Kur programı harddiskinizde önceki Windows sürümlerini araştıracak. Bilgisayarınızda daha önceden Windows kuruluysa listede sürücü adı ve kurulu olan Windows sürümü görüntülenecektir. Örneğin C: sürücünüzde Windows XP Professional kuruluysa listede şöyle yazacaktır:

C:Windows “Microsoft Windows XP Professional”

Seçeneklerde ise şunları göreceksiniz:

 

--------------------------------------------------------------------------------

• Seçili Windows XP yüklemesini onarmak için “R” ‘ ye basın

• Onarım yapmadan yeni bir Windows XP yüklemek için ESC' ye basın

--------------------------------------------------------------------------------

Şimdi bu seçeneklerin ne olduğuna göz atalım. İlk seçenek her ne kadar eski kullandığınız Windows XP' nizi tamir edeceğini söylese de durum o kadar iç açıcı değil. Bu seçeneği seçtiğinizde Windows XP sistem dosyaları silinir ve yenileri yüklenir, kayıt defteriniz sıfırlanır. Böylece çoğu program düzgün çalışmaz. Bu seçenek sadece hiç açılmayan Windows XP' nizi dosya kurtarma vs. için geçici kullanım için açılmasını sağlar, dosyalarınızı vs. kurtardıktan sonra format atıp yeni bir Windows XP kurmak durumundasınız.

Biz onarım yapmadan yeni bir Windows XP kuracaksak (ikinci seçenek) “ESC” ‘ ye basıyoruz.

ESC' ye bastığımızda asıl en önemli sayfaya geliyoruz. Bu sayfada sisteminize bağlı harddiskler, sürücüler ve dosya sistemi ekrana gelecektir. (Linux da kuruluysa ve NTFS ve FAT32 harici kendi dosya sistemini kullanıyorsa onun dosya sistemini bilinmeyen format yazacaktır.) Karşımıza şu seçenekler gelecek:

 

--------------------------------------------------------------------------------

• Seçili öğede Windows XP kurmak için ENTER' a basın

• Bölümlenmemiş alanda bölüm oluşturmak için C' ye basın

• Seçili bölümü silmek için D' ye basın

--------------------------------------------------------------------------------

Harddisk Bölümleme yapmak istemeyenler, harddiski zaten önceden bölünmüş olanlar ve Windows XP kurmaya devam etmek isteyenler buraya tıklayarak yazıya oradan devam edin…

HARDDİSK BÖLÜMLEME:

!!! Harddisk bölümleme sonucunda harddiskinizdeki tüm bilgiler kaybolacaktır. Tüm harddiskinizi başka bir ortama yedeklemeyi unutmayın !!! Eğer tüm yedeklemeleri yaptıysanız aşağıdaki yazıya devam edin.

Yeni bir harddisk almadıysanız ve eski harddiskinizin bölümlemesini değiştirmek istiyorsanız listede görünen tüm sürücüleri (C: , D: vs.) “D” ‘ ye basarak silin, D' ye bastığınızda tüm bilgilerin kaybolacağı uyarı ekranını onaylayın. Böylece harddiskiniz ilk alındığı durumuna döndü.

Harddiskini yeni alanlar ve bölümlemek isteyenler veya üst paragraftakini uygulayanlar için listede tüm harddiskiniz “ Bölümlenmemiş Alan ” olarak görünecektir. Şöyle yazacaktır:

 

--------------------------------------------------------------------------------

Bölümlenmemiş Alan xxx MB

--------------------------------------------------------------------------------

Evet, şimdi ikinci seçenek olan “Bölümlenmemiş alanda bölüm oluşturmak için “C” tuşuna basıyoruz. Bu bizim C: sürücümüz olacak. Sizden sürücünün kapasitesini girmenizi isteyecek, C: sürücünüzün ne kadar olmasını istiyorsanız onu girin ve onaylayın. Eğer tüm harddiskinizin C: olmasını istiyorsanız D: istemiyorsanız (Kesinlikle tavsiye etmem !!!) tamamını gireceksiniz.

Önceki listeye dönecek. Bu sefer listede:

--------------------------------------------------------------------------------

• C: xxx MB

• Bölümlenmemiş Alan xxx MB

--------------------------------------------------------------------------------

Olarak yazacaktır. D: sürücüsü oluşturmak için Bölümlenmemiş alanı seçin ve Bölümlenmemiş Alanda B ölüm Oluşturma tuşu olan C' ye basın. Size gene D: sürücüsünün kapasitesini soracak eğer sadece C: ve D: sürücüsü istiyorsanız (sadece 2 sürücü olsun diyorsanız) bu alana geri kalan kapasitenin tamamını girin (hemen üst kısımda kalan tüm kapasiteyi size söyleyecek). Ekranı onayladığınızda liste şöyle olacak:

 

--------------------------------------------------------------------------------

• C: xxx MB

• D: xxx MB

• Bölümlenmemiş alan xxx MB

--------------------------------------------------------------------------------

Eğer E: sürücüsü istiyorsanız tekrar üstteki adımları uygulayın. İstemiyorsanız zaten tüm geri kalan kapasiteyi D: sürücüsüne bırakmış olmalıydınız.

Geri kalan tüm kapasiteyi D: sürücüsüne vermenize rağmen listede hala “5MB” civarı bölümlenmemiş alan görünüyor hata mı yaptım demeyin. Bu 5 MB, harddisk bölümleme vb. tablo ve bilgilerin tutulması için özel olarak ayrılır. Bu 5MB civarı olan bölüme müdahale edemezsiniz.

Harddisk bölümlemeyi bitirmiş bulunuyoruz. Bu adımda sürücülerinizi oluşturduk fakat formatlamadık. Bu sürücüleri kullanabilmek için formatlanması gerektiği aklınızda bulunsun.

Windows XP ‘ yi kurmak istediğiniz sürücüyü seçin (C: sürücüsü tavsiye edilir), “ENTER” tuşuna basın.

Harddisk bölümleme yapanlar için buraya tıklayıp yazıya oradan devam edin…

Windows XP KURULUMU:

Harddisk bölümleme yapmak istemeyenler için buradan devam ediyoruz. Seçenekleri tekrar yazalım:

 

--------------------------------------------------------------------------------

• Seçili öğede Windows XP kurmak için ENTER' a basın

• Bölümlenmemiş alanda bölüm oluşturmak için C' ye basın

• Seçili bölümü silmek için D' ye basın

--------------------------------------------------------------------------------

 

2. ve 3. seçenekler harddisk bölümleme için kullanılıyor. Siz harddisk bölümleme yapmayacağınız için 1. seçenek sizin için gerekli olacak.

Windows XP kurmak istediğiniz sürücüyü seçip (C: sürücüsü önerilir) “ENTER” tuşuna basın.

Daha önceden seçtiğiniz bölümde Windows kuruluysa, aynı sürücüye birden çok Windows kurulduğunda çalışmayacağını söyleyen bir uyarı gelecek.

• Eğer ikinci bir işletim sistemi olarak Windows XP istiyorsanız (çift işletim sistemi) başka bir sürücü seçin.

• Eğer sadece Windows XP kurmak istiyorum çift işletim sistemi istemiyorum diyorsanız bu uyarıyı kafanıza takmıyorsunuz çünkü ileriki adımda eski Windows' a format atma gibi seçeneğimiz olacak.

FORMATLAMA VE DOSYA SİSTEMİ SEÇİMİ:

Evet, geldik format atma ve dosya sistemi seçimine. Karşımıza şu seçenekler gelecek:

 

--------------------------------------------------------------------------------

• Bölümü NTFS dosya sistemini kullanarak biçimlendir. (Çabuk)

• Bölümü FAT dosya sistemini kullanarak biçimlendir. (Çabuk)

• Bölümü NTFS dosya sistemini kullanarak biçimlendir.

• Bölümü FAT dosya sistemini kullanarak biçimlendir.

• Dosya sistemini olduğu gibi bırak

--------------------------------------------------------------------------------

İlk 4 seçenek format atar en son seçenek seçili sürücüye format atmadan kuruluma başlar. Çift işletim sistemi kuracaksanız ve sürücünüzün içeriği silinmeden Windows kurmak istiyorsanız son seçeneği seçeceksiniz. Şimdi kuruluma biraz ara verelim ve NTFS ve FAT dosya sistemlerine ve hangi durumda hangisini seçeceğimize bir göz atalım.

NTFS ve FAT32 Dosya Sistemleri:

Bu dosya sistemlerine yüzeysel olarak karşılaştırmalı bakalım:

NTFS Avantaj ve Dezavantajları:

• Sadece Windows XP / Windows 2000 / Windows NT tarafından desteklenir, Windows 98 / Me bu dosya sistemiyle biçimlendirilmiş sürücüye ulaşamaz.

• Güvenlik ön plandadır, NTFS ile Windows XP / Windows 2000 / Windows NT de bilgisayar yöneticisi diğer kısıtlı hesaplara; şu dosya ve klasörü görmesin (ulaşamasın) , şunu silmesin, şuraya en fazla x MB dosya yazabilsin gibi kısıtlamalar yapılabilir. Ayrıntılı bilgi için bana mail atabilirsiniz.

• Dosya sistemi çok sağlamdır. Dosyaların kayıtları 2 yerde tutulduğundan dosya kayıpları ve hataları neredeyse yoktur. Bu dosya sistemi için ek 200–300 MB (harddiskin boyutuna göre değişir) kayıt alanı işgal edilir.

• Harddiskinizin okuma kafası biraz daha çok hareket eder, biraz daha hızlı olmasını gerektirir ama bu konu çok da abartılacak kadar değildir. 7200rpm harddiskler için problem yoktur, aşağısı için hafif bir yavaşlama olur.

• NTFS biçimlendirilen sürücü format atılmadan FAT32' ye çevrilemez.

• Disk Birleştiricisi gibi dosya işlemleri çok hızlıdır. En dağınık harddiskinizi birleştirmek 15 dakikayı genelde geçmez.

FAT32 Avantaj ve Dezavantajları:

• Tüm Windows' lar tarafından ulaşılabilir (95 hariç).

• Güvenlik yoktur. Windows XP / 2000 / NT de kısıtlı hesaba sahip kullanıcılar rahatlıkla tüm harddiske ulaşabilir, istediği belgeyi görebilir, değiştirebilir, silebilir. Bu konuda kısıtlama konulamaz.

• Dosya sistemi NTFS' e göre sağlamlık derecesi daha düşüktür.

• FAT32 biçimlenen sürücü NTFS' e dosyalarınız korunarak komut sisteminden “convert” komutuyla çevrilebilir.

• Disk birleştiricisi gibi dosya işlemleri yavaştır. 1 saati bulan birleştirmeler olabilir.

İşte dosya sistemlerine en genel özellikleriyle baktık. Şimdi gelelim benim tavsiyeme. Eğer çift işletim sistemi kullanıyorsanız ve bunlardan bir tanesi Windows 98 / ME ise bu işletim sistemleriyle de sürücünüze ulaşmak için FAT32 tercih edin. Harddiskiniz çok eski ve çok yavaşsa da FAT32 tercih edilebilir.

Diğer durumlarda NTFS dosya sistemini tercih etmenizi kesinlikle öneririm. Güvenliğiniz her şeyden önce gelir. Eğer kullanıcı hesaplarını çok aktif kullanıyorsanız (yönetici-kısıtlı hesap) zaten NTFS olmadan kesinlikle bu hesapların bir anlamı kalmaz.

Evet, Windows kurulumuna kaldığımız yerden devam ediyoruz, seçenekleri hatırlamak için tekrar yazıyorum:

 

--------------------------------------------------------------------------------

• Bölümü NTFS dosya sistemini kullanarak biçimlendir. (Çabuk)

• Bölümü FAT dosya sistemini kullanarak biçimlendir. (Çabuk)

• Bölümü NTFS dosya sistemini kullanarak biçimlendir.

• Bölümü FAT dosya sistemini kullanarak biçimlendir.

• Dosya sistemini olduğu gibi bırak

--------------------------------------------------------------------------------

(Çabuk) yazanlar DOS' tan bildiğiniz Quick Format' ın karşılığıdır. Ben Quick Formatı kesinlikle tavsiye etmiyorum, her zaman normal format atın. Neden diyeceksiniz, normal formatta sürücünüzün bozuk alanları (Bad Sector' ler) işaretlenir ve bu alanlara ileride dosya bilgisi yazılmaz. Quick formatta ise tüm sürücü hatasız kabul edilir, bozuk alanlar incelenmez ve ileride bu bozuk alana dosya yazılabilir ve dosya kaybedilebilir. Bu sadece harddiskiniz değil disket sürücünüzde de geçerli bir durumdur.

Format atmadan ve sürücünün içeriğini silmeden Windows kurmak istiyorsanız son seçenek olan "Dosya sistemini olduğu gibi bırak" seçeneğini seçiniz.

Format atmak için ilk 2 seçeneği geçiyoruz, 3. ve 4. seçeneklerden birini (NTFS veya FAT) durumunuza göre seçin.

Seçiminizi yapıp "ENTER" tuşuna bastıktan sonra formatlama başlayacak ve formatlama bitince otomatik olarak Windows XP Kurumu başlayacaktır. Bundan sonrası için sizin yapacağınız çok fazla bir şey kalmıyor. Her şey otomatik olarak hallediliyor. Windows XP' yi kurduktan sonra benden küçük bir hatırlatma mutlaka Ekran Kartı, Ses Kartı gibi sürücülerinizi Windows' un tanıdığıyla yetinmeyin mutlaka üreticisinin sitesine gidip son sürüm Windows XP sürücülerini indirip kurun. Windows XP' nin tanıdığı sürücülerle donanımınızın tüm özellikleri kullanılmayabilir.